Toplumda yayılmanın insandan-insana yakın temas ile damlacık enfeksiyonu ve aerosol yoldan olduğu ya da SARS virüs içeren damlacıkların bulaştığı materyal ve eşyalarla taşındığı düşünülmektedir. Kişiden kişiye “yakın temas”ın anlamı hasta bireye yaklaşık 1 metre mesafede bulunmak ve öksürük-aksırık esnasında solunum yolu ile saçtığı damlacıklara maruz kalmak, öpüşmek, sarılmak kastedilmektedir; böylece SARS virüsü yakındaki kişinin ağız, burun, göz mukozasına ulaşabilir. Kişi hasta bireyin yaydığı damlacıklarla enfekte olmuş eşyalara, yüzeylere dokunduktan sonra elini ağzına, gözüne sürmekle veya yeme-içme için hasta kişinin kullandığı kapları kullanmakla da enfekte olabilir.
SARS Virüsünün önemi, diğer korona virüs enfeksiyonlarından farklı olarak, neden olduğu solunum yolu enfeksiyonunun ölümcül seyir gösterebilmesinden kaynaklanmaktadır.
SARS VİRÜSÜ’NÜN ŞİKAYETLERİ
- Kuluçka süresi 2-10 gündür.
- Başlangıç semptomları baş ağrısı
- Vücut ağrıları ve halsizlik
- 38° C’nin üzerinde ateş vardır.
- Bazı bireylerde üst solunum yolu semptomları görülebilir.
- Vakaların %10-20’sinde ishal görülebilir.
- İlk belirtileri takiben 2-7 gün içinde kuru öksürük ile beraber nefes darlığı gelişir.
- Nefes darlığının ilerlemesi durumunda hastaneye yatış gerekir.
- Hastalığın 7-10. gününde zatüre gelişebilir.
- Vakaların %10-20’sinde yoğun bakım gerektirecek solunum yetmezliği gelişir.
Sars Virüsünün bulguları nelerdir?
- Ateş
- Boğazda kızarıklık
- Dinleme ile solunum seslerinde değişiklik
- Solunum yetmezliğine ait muayene bulguları
Sars Virüsü nasıl bulaşır?
SARS virüsü, temel olarak üç yolla bulaşabilen bir virüstür:
- Damlacık yoluyla
- Hava yoluyla
- Ağız ve burun salgıları aracılığıyla
Çoğu vakada, SARS virüsünün damlacık yoluyla bulaştığı söylenebilir. SARS hastası biriyle aynı ortamda bulunmak, aynı evi paylaşmak ya da yakın temasta bulunmak virüsün sağlıklı kişilere bulaşmasına neden olabilecek diğer faktörler arasında yer alır. Burada kullanılan yakın temas ifadesi, hasta kişiye yaklaşık bir metre mesafede bulunulması sonucunda damlacıklara maruz kalmak, öpüşmek, sarılmak veya mutfak malzemelerinin ortak kullanımı anlamına gelir. Bunun dışında, dışarıda yürürken enfekte olmuş bir insanın sağlıklı kişinin yakınından geçmesi, kalabalık olmayan bir odada hasta kişiyle kısa bir süreliğine bir arada bulunmak yakın temas anlamına gelmez.
SARS virüsünden korunmak için hasta bireylerle birlikte, bu hastaları tedavi etmekle görevli sağlık çalışanlarının izolasyonu sağlanmalı ve el hijyenine büyük önem verilmelidir. Ayrıca, hastaların hapşırırken ve öksürürken ağızlarını kapatması ve başkalarının olduğu ortamlarda cerrahi maske kullanması gerekir. Hastanın bir nedenden dolayı maske takamadığı durumlarda ise bu hastayla ilgilenen ve hastanın yakınında bulunan kişilerin maske takması önerilir.
Sars Virüsü Nasıl Tedavi Edilir?
SARS virüsünün bilinen etkin bir tedavisi olmadığı için genel olarak semptomatik tedavi yöntemlerine başvurulduğu söylenebilir. Bu tedavi yöntemleri de hastalığın neden olduğu belirtileri azaltmak ve hastanın hayat kalitesini yükseltmeye yöneliktir.
SARS, viral bir hastalık olduğu için antibiyotiklerin tedaviye doğrudan bir etkisi yoktur. Ancak, hastalığa bağlı olarak sekonder (ikincil) gelişen bakteriyel enfeksiyonların tedavisi için antibiyotiklere başvurulur. Genel anlamda SARS tedavisinde kullanılan ilaçlar şu şekilde sıralanabilir:
- Tipik ve atipik pnönomi belirtilerine yönelik kullanılan antibiyotikler
- Antiviral ajanlar
- Kortikosteroid ve intravenöz ribavirin
Akut solunum güçlüğü sendromu (ARDS) görülen hastalarda ise kandaki düşük oksijen seviyesini yükseltmek amacıyla entübasyon ve mekanik ventilasyon yöntemlerine başvurulabilir.
Bunun dışında, an itibariyle SARS virüsü için geliştirilen herhangi bir aşı bulunmadığı da unutulmamalıdır.
Sars Virüsü Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Özel bir tedbire gerek yoktur. Toplumdaki herkes için geçerli olan solunum yolu enfeksiyonlarından korunma tedbirlerine uyulması önerilir.
Sizde yazarlık yapabilirsiniz.
22/12/2020
sars, sarsvirüsü, sarsvirüs, cinvirüsleri
